คำแนะนำการใช้บริการพื้นที่ทดลองสัตว์ของศูนย์สัตว์ทดลองภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

วัตถุประสงค์
      เพื่อควบคุมและป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อทั้งจากสัตว์สู่คนและจากคนสู่สัตว์ การดำรงไว้ซึ่งจรรยาบรรณที่พึงปฏิบัติต่อสัตว์ การรักษาความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของทั้งนักวิจัยและทางราชการ การแสดงความรับผิดชอบและรักษาความลับในงานวิจัยของผู้ใช้บริการและเพื่อให้เป็นมาตรฐานการให้บริการที่เป็นระบบ เป็นแบบอย่างเดียวกัน ศูนย์สัตว์ทดลองฯ ขอความร่วมมือผู้ใช้บริการ ดังนี้

ข้อปฏิบัติการเข้าใช้บริการพื้นที่ทดลองสัตว์

  1. โครงการที่สามารถเลี้ยงสัตว์ทดลองและปฏิบัติการวิจัยในศูนย์สัตว์ทดลองฯ ต้องผ่านการพิจารณาและอนุมัติจากคณะกรรมการจรรยาบรรณและมาตรฐานการเลี้ยงและการใช้สัตว์เพื่องานวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (KKU IACUC) ก่อนจึงจะสามารถใช้บริการสั่งสัตว์และเลี้ยงดูแลที่ศูนย์สัตว์ทดลองฯ ได้
  2. การปฏิบัติการใดๆ กับสัตว์ต้องตรงตามที่ระบุไว้ใน Protocol ที่ยื่นขอจรรยาบรรณ หากตรวจสอบพบว่ามีการกระทำที่ไม่ตรงตามที่ระบุไว้ คณะกรรมการ IACUC มีสิทธิ์ที่จะสั่งระงับโครงการของท่านทันที
  3. แต่ละโครงการสามารถเข้าปฏิบัติการในพื้นที่ทดลองสัตว์เฉพาะพื้นที่ที่ได้รับอนุญาตและห้องเลี้ยงสัตว์ของโครงการ ตามระยะเวลาที่ระบุในโครงการที่ผ่านการอนุมัติจากคณะกรรมการ IACUC เท่านั้น หากมีเหตุจำเป็นต้องขยายระยะเวลาการทดลองให้หัวหน้าโครงการทำบันทึกข้อความแจ้งคณะกรรมการ IACUC ก่อนสิ้นกำหนดอย่างน้อย 2 สัปดาห์
  4. ผู้ใช้บริการที่จะเข้าปฏิบัติการวิจัยกับสัตว์จะต้องเป็นผู้ที่มีชื่อในโครงการที่ยื่นขอเท่านั้น ไม่อนุญาตให้ผู้ติดตามที่ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับงานวิจัยเข้าพื้นที่ กรณีที่ต้องการเพิ่มผู้ปฏิบัติงานกับสัตว์ในโครงการ ให้หัวหน้าโครงการทำบันทึกข้อความแจ้งมายังศูนย์สัตว์ทดลองฯ
  5. ผู้ใช้บริการทุกคนที่มีชื่อในโครงการสามารถขอรับคีย์การ์ดเพื่อใช้ในการผ่านเข้าพื้นที่ โดยศูนย์ฯ จะมอบให้หลังจากได้รับการอบรมการเข้าใช้พื้นที่ ผู้ใช้บริการต้องรับผิดชอบในการเก็บรักษาตลอดระยะเวลาจนสิ้นสุดโครงการ ห้ามให้บุคคลอื่นยืมใช้และการเข้าใช้พื้นที่ทุกครั้งต้องใช้คีย์การ์ดที่เป็นชื่อของตนเองเท่านั้น หากตรวจสอบพบว่ามีการละเมิดข้อปฏิบัติ ศูนย์ฯจะระงับบัตรนั้นทันที กรณีเกิดการชำรุดเสียหายอันเนื่องมาจากผู้ใช้บริการๆต้องรับผิดชอบต่อค่าใช้จ่ายในการจัดหาคีย์การ์ดมาคืน เมื่อสิ้นสุดโครงการผู้ใช้บริการต้องนำบัตรมาคืนภายใน 7 วัน หากพ้นกำหนด หัวหน้าโครงการต้องรับผิดชอบ
  6. ผู้ใช้บริการสามารถเข้าพื้นที่ทดลองสัตว์ตามช่วงเวลาปกติของทุกวัน ตั้งแต่ เวลา 8.30.00-16.30 น. โดยแสดงบัตรที่ประตู เซ็นชื่อ ลงเวลาที่เข้าและเวลาที่ออกทุกครั้ง ใน ใบบันทึกการเข้าพื้นที่ปฏิบัติงานภายในศูนย์สัตว์ทดลองฯ เพื่อให้เจ้าหน้าที่ใช้ในการตรวจสอบประจำวันก่อนปิดล็อคประตูหลังเลิกงาน กรณีจำเป็นต้องเข้าพื้นที่นอกเหนือเวลาที่กำหนด ให้แจ้งขออนุญาตเข้าปฏิบัติงานนอกเวลาราชการ โดยใช้ แบบฟอร์มขอใช้พื้นที่ทดลองสัตว์นอกเวลาราชการ แจ้งล่วงหน้าอย่างน้อย 2 วันทำการ เพื่อ ศูนย์ฯจะได้จัดเตรียมเจ้าหน้าที่อำนวยความสะดวกและพิจารณาให้ยืมกุญแจตามความจำเป็น หรือกรณีเร่งด่วนที่ไม่สามารถปฏิบัติงานเสร็จทันเวลาได้ให้โทรแจ้งฝ่ายบริหารจัดการ หมายเลขโทรศัพท์ภายใน 200, 205
  7. การแต่งกาย ไม่อนุญาตให้สวมเสื้อกาวน์จากภายนอกเข้าพื้นที่ศูนย์สัตว์ทดลอง ผู้ใช้บริการต้องเปลี่ยนรองเท้า สวมชุดปฏิบัติการ หมวกคลุมผม ผ้าปิดปาก-จมูก สวมถุงมือ ณ บริเวณที่จัดไว้ก่อนเข้าพื้นที่ทดลองสัตว์
  8. กรณีที่ผู้ใช้บริการมีการปฏิบัติงานวิจัยอื่นที่เกี่ยวข้องกับเชื้อโรคต่างๆ หรือมีความเสี่ยงในการสัมผัสเชื้อโรคจากสถานอื่น ก่อนเข้าปฏิบัติงานวิจัยในศูนย์สัตว์ทดลองฯ ในวันเดียวกัน ขอความกรุณาอาบน้ำเปลี่ยนชุดปฏิบัติการภายในแล้วจึงสวมชุดปฏิบัติการภายนอก เพื่อเป็นการป้องกันการปนเปื้อนเชื้อที่อาจส่งผลกระทบต่อสัตว์ทดลองในงานวิจัยของผู้อื่น
  9. ผู้ใช้บริการสามารถเข้าปฏิบัติงานในห้องเลี้ยงสัตว์ตามโครงการที่รับผิดชอบเท่านั้น ไม่อนุญาตให้เข้าไปในห้องเลี้ยงสัตว์ของโครงการอื่นๆ เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับงานวิจัยได้
  10. ผู้ใช้บริการสามารถเข้าไปถึงเฉพาะส่วนพื้นที่ทางเดินสะอาด (Clean corridor) พื้นที่ของห้องเลี้ยงสัตว์/ห้องปฏิบัติการ เท่านั้น ห้ามเดินเข้าไปในพื้นที่สกปรก( Dirty corridor ) และห้ามนำถังขยะหรือวัสดุอุปกรณ์ที่อยู่ในพื้นที่ทางเดินสกปรกเข้ามาในห้องเลี้ยงสัตว์หรือพื้นที่สะอาดโดยเด็ดขาดเพื่อป้องกันการปนเปื้อนเชื้อ

การนำวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือเข้าพื้นที่เลี้ยงสัตว์

  1. วัสดุ อุปกรณ์และเครื่องมือทุกชิ้นที่จะนำเข้าพื้นที่เลี้ยงสัตว์ ต้องทำความสะอาดและฆ่าเชื้อด้วยวิธีการที่เหมาะสมก่อนนำเข้า
  2. หากจำเป็นต้องเก็บวัสดุ อุปกรณ์และเครื่องมือไว้ในพื้นที่เลี้ยงสัตว์เพื่อใช้ในระหว่างการทดลอง ผู้ใช้บริการต้องแจ้งทางศูนย์ฯ โดยกรอกข้อมูลในแบบฟอร์มขอนำอุปกรณ์ เครื่องมือเข้าพื้นที่ทดลองสัตว์ และต้องติดป้ายชื่อกำกับเองทุกชิ้นเพื่อป้องกันการสูญหาย
  3. วัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือที่สามารถส่งผ่าน PASS BOX ได้ ให้นำไปวางใน PASS BOX แล้วเปิดหลอดไฟ UV ทิ้งไว้อย่างน้อย 2 ชั่วโมง
  4. วัสดุอุปกรณ์ สารเคมีหรือสารสกัดที่ไม่สามารถสัมผัสแสงจากหลอดไฟ UV ได้ ให้ฆ่าเชื้อโรคโดยฉีดพ่น 70%แอลกอฮอล์ก่อนเข้าสู่ PASS BOX
  5. วัสดุอุปกรณ์ขนาดใหญ่ ที่ไม่สามารถผ่าน PASS BOX ได้ เช่น ขาตั้งกล้อง คอมพิวเตอร์หรือวัสดุอุปกรณ์ที่จะทำมาทดลองกับสัตว์ ให้ติดต่อกับเจ้าหน้าที่เพื่อชี้แจงวิธีการนำเข้า

การขอใช้อุปกรณ์ เครื่องมือทางห้องปฏิบัติการและอุปกรณ์การเลี้ยงสัตว์

  1. ผู้ใช้บริการสามารถยืมอุปกรณ์ เครื่องมือทางห้องปฏิบัติการและอุปกรณ์การเลี้ยงสัตว์ เช่น เข็มป้อนสาร, เครื่องมือผ่าตัด, ผ้าห่มไฟฟ้า, กล่องบังคับสัตว์, เครื่องดมยาสลบด้วยก๊าช Isoflurane, เครื่องการุณยฆาตสัตว์ทดลองด้วยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์, ตู้ชีวนิรภัย, กรงสำหรับแยกสิ่งขับถ่าย, ชุดกรงสำหรับอดอาหาร, ฯลฯ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ยกเว้น สารเคมีและวัสดุสิ้นเปลือง เช่น ยาสลบ, เข็ม, ไซริงค์ ซึ่งผู้ใช้บริการต้องเสียค่าใช้จ่ายตามจำนวนที่ใช้ไป
  2. อุปกรณ์ เครื่องมือทางห้องปฏิบัติการและอุปกรณ์การเลี้ยงสัตว์ทุกชนิด ไม่อนุญาตให้ยืมออกนอกศูนย์สัตว์ทดลองฯ
  3. ผู้ใช้บริการ จะต้องไม่ทำสัญลักษณ์หรือขีดเขียนลงบนอุปกรณ์/เครื่องมือ หากจำเป็นที่ต้องทำเครื่องหมายให้ใช้กระดาษกาวชนิดที่ลอกออกได้ง่ายติดและลอกออกทันทีหลังการเลิกใช้งาน
  4. การขอใช้และส่งคืน
    1) กรอกข้อมูลใน แบบฟอร์มขอใช้อุปกรณ์ เครื่องมือทางห้องปฏิบัติการและอุปกรณ์การเลี้ยงสัตว์ และยื่นเอกสารล่วงหน้าอย่างน้อย 3 วันทำการ เพื่อให้เจ้าหน้าที่ได้จัดเตรียมและนึ่งฆ่าเชื้ออุปกรณ์ที่จำเป็น
    2) เจ้าหน้าที่จะจัดเตรียมและส่งมอบไว้ตามวันเวลาที่ห้องเลี้ยงสัตว์ของท่าน/ห้องปฏิบัติการ ตามที่ระบุในแบบฟอร์มขอใช้ฯ
    3) ผู้ใช้บริการเข้าตรวจรับวัสดุ/อุปกรณ์/ เครื่องมือ ณ วันที่และเวลาตามที่ขอ หากได้รับวัสดุ/อุปกรณ์/เครื่องมือ ไม่ครบตามรายการที่จ่าย หรือตรวจพบความเสียหายของอุปกรณ์เครื่องมือก่อนการใช้งานต้องแจ้งเจ้าหน้าที่ผู้จัดเตรียมทันที
    4) ขณะใช้งาน ผู้ใช้บริการต้องใช้อย่างระมัดระวัง หากเกิดการชำรุดเสียหายต่ออุปกรณ์/เครื่องมือ ผู้ใช้บริการต้องรับผิดชอบต่อค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นในการซ่อมแซมให้อยู่ในสภาพเดิม
    5) หลังเสร็จสิ้นการใช้งาน ผู้ใช้บริการต้องทำความสะอาดเครื่องมือแล้วแจ้งเจ้าหน้าที่มาตรวจรับคืน

การขอใช้ห้องปฏิบัติการสัตว์ทดลอง

  1. การปฏิบัติการใดๆ ที่จะส่งผลกระทบต่อสัตว์ตัวอื่นๆในห้องเลี้ยงสัตว์ เช่น การเจาะเก็บตัวอย่างเลือด การผ่าตัด การผ่าซากสัตว์ ผู้ใช้บริการต้องแยกไปทำที่ห้องปฏิบัติการของแต่ละพื้นที่
  2. ผู้ใช้บริการสามารถจองใช้ห้องล่วงหน้า ได้ไม่เกิน 2 เดือน โดยกรอกข้อมูลใน แบบฟอร์มขอใช้ห้องปฏิบัติการ ส่งมาที่ฝ่ายบริหารจัดการชั้น 2 ศูนย์สัตว์ทดลองฯ
  3. ศูนย์ฯ จะพิจารณาจัดสรรห้องปฏิบัติการให้ตามความเหมาะสมและลงตารางการจองตามวันที่และเวลาที่ขอใช้ โดยให้สิทธิ์ผู้ที่ยื่นเอกสารก่อนตามลำดับวันที่และเวลาที่รับเอกสาร หากผู้ใช้บริการไม่มาใช้ห้องตามวันที่และเวลาที่จองไว้โดยที่ไม่แจ้งให้ศูนย์ฯ ทราบก่อนถึงกำหนด 2 วัน ศูนย์ฯ จะตัดสิทธิ์การจองใช้ห้องของท่านในครั้งต่อไป

การงดน้ำและอาหารสัตว์

  1. กรณีที่ต้องการงดน้ำหรืออาหาร ให้แจ้งพนักงานเลี้ยงสัตว์ทดลองที่รับผิดชอบห้องเลี้ยงสัตว์นั้นๆ ก่อนทำการงดน้ำหรืออาหาร โดยแจ้งล่วงหน้าอย่างน้อย 1 วัน และให้ติดป้ายงดน้ำหรืออาหารไว้ที่หน้ากรงสัตว์ทดลอง เนื่องจากพนักงานจะดูแลรับผิดชอบให้สัตว์ทดลองมีน้ำดื่มและมีอาหารกินตลอดเวลา ซึ่งอาจมีผลกระทบกับการทดลองของนักวิจัยที่ต้องการงดน้ำหรืออาหาร ณ ช่วงเวลานั้น
  2. กรณีต้องการงดน้ำ สามารถเทน้ำในขวดน้ำลงในอ่างล้างมือได้ทันที และให้นำขวดน้ำไปวางไว้ทางเดินสกปรกโดยเปิดประตูหลังห้องแล้วยื่นขวดน้ำวางที่พื้น และติดป้ายหน้ากรงระบุวันและช่วงเวลาที่ทำการงดน้ำให้ชัดเจน พร้อมแจ้งพนักงานเลี้ยงสัตว์ทดลองผู้รับผิดชอบห้องเลี้ยงสัตว์นั้นๆ ตามหมายเลขโทรศัพท์ที่ติดไว้หน้าห้องพนักงานเลี้ยงสัตว์ทดลองจะนำน้ำเก่าไปกำจัดและนำน้ำใหม่มาเปลี่ยนให้ตามวันและเวลาที่กำหนดไว้ให้
  3. กรณีต้องการงดอาหาร ให้เทอาหารใส่ในถุงพลาสติกที่เตรียมมาเอง มัดปากถุงแล้ววางไว้ทางเดินสกปรกด้านหลังห้องหรือเทใส่ในถังขยะที่อยู่หลังห้องบริเวณทางเดินสกปรก พร้อมกับติดป้ายหน้ากรงระบุวันและช่วงเวลาที่ทำการงดน้ำให้ชัดเจน แจ้งพนักงานเลี้ยงสัตว์ทดลองผู้รับผิดชอบห้องเลี้ยง ตามหมายเลขโทรศัพท์ที่ติดไว้หน้าห้อง พนักงานเลี้ยงสัตว์ทดลองจะนำอาหารเก่าไปกำจัดและนำอาหารใหม่มาเปลี่ยนให้ตามวันและเวลาที่กำหนดไว้ให้

การจัดการสัตว์ตายระหว่างการทดลอง
      กรณีมีสัตว์ตายระหว่างการทดลอง ให้นำซากสัตว์ใส่ถุงพลาสติกซ้อน 2 ชั้น กรอกข้อมูลในแบบฟอร์มป้ายสัตว์ตาย มัดปากถุงให้สนิทแล้วเก็บในตู้เย็นห้องเก็บเครื่องมือ

การจัดการขยะติดเชื้อ ขยะมีคม ต่างๆ    ให้ปฏิบัติตามมาตรฐานวิธีปฏิบัติของห้องปฏิบัติการ

การขอนำสัตว์ที่สิ้นสุดการทดลองออกไปปฏิบัติการนอกพื้นที่ศูนย์ฯ    ให้กรอกข้อมูลแบบฟอร์มฯ และส่งแจ้งล่วงหน้าอย่างน้อย 2 วันทำการ

การฝากเก็บรักษาตัวอย่างและสารทดสอบ
      กรณีต้องการฝากแช่เย็นตัวอย่างอวัยวะจากสัตว์หรือสารทดสอบที่ใช้ในงานวิจัยในตู้เย็นอุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส ผู้ใช้บริการสามารถใช้ตู้เย็นห้องเก็บเครื่องมือ ในพื้นที่ทดลองสัตว์ชั้น 3 โดยควรใส่กล่องที่สะอาด ติดป้ายชื่อและเก็บให้เป็นสัดส่วน

การขอใช้บริการทางวิชาการ
      กรณีนักวิจัยไม่เคยใช้สัตว์ทดลองหรือต้องการฝึกเทคนิคปฏิบัติการกับสัตว์เพิ่มเติม ได้แก่ การจับบังคับสัตว์ การให้สารทดสอบ การป้อนสาร การเจาะเก็บตัวอย่างเลือด การผ่าซากสัตว์และการเก็บตัวอย่างอวัยวะสัตว์ สามารถขอรับการฝึกปฏิบัติการได้กับสัตวแพทย์และนักวิทยาศาสตร์ของศูนย์สัตว์ทดลองฯ โดยติดต่อที่ฝ่ายบริหารจัดการ ชั้น 2

ข้อแนะนำอื่นๆ
      กรณีมีเสียงโทรศัพท์ภายในดังขึ้น และไม่มีเจ้าหน้าที่ของศูนย์สัตว์ทดลองฯ อยู่ในบริเวณนั้น ขอให้นักวิจัยรับโทรศัพท์ เนื่องจากอาจมีการแจ้งเหตุฉุกเฉิน หรือมีการตรวจสอบว่ามีนักวิจัยยังคงติดค้างอยู่ในพื้นที่เลี้ยงสัตว์หรือไม่